Stress kan je sterker, slimmer en gelukkiger maken, als je er goed mee omgaat. Stress is niet altijd schadelijk. Volgens Kelly McGonigal, professor aan Stanford Center for Compassion and Altruism Research and Education: “Als je beseft dat stress je beter maakt, helpt het je nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden” Crossfit helpt je die stressrespons te trainen en mentaal sterker te worden.
Pak stress aan met een positieve mindset
Hoe je over stress denkt, bepaalt het effect ervan. Als je stress ziet als een deel van het leven en iets dat je vooruit kan helpen, is het gelinkt aan een betere fysieke en emotionele gezondheid, en meer productiviteit. De beste mindset rond stress bevat deze 3 elementen:
- je ziet de stressrespons van je lichaam als behulpzaam, bv. doordat stress energie is die je kan gebruiken;
- je ziet jezelf als iemand die stress aankan en kan gebruiken om ervan te leren en te groeien;
- je ziet stress als iets waar iedereen mee te maken krijgt, part of life.
Natuurlijk is er een reden dat stress een slechte reputatie heeft, zoals we in de vorige blog besproken hebben. Langdurige stress en trauma’s verhogen de kans op ziekte, depressie en een vroege dood.
De keuze maken om stress als iets positief te zien, wil niet zeggen dat je de negatieve effecten ontkent. Het betekent dat je je mindset aanpast zodat stress je niet overvalt en je niet moedeloos wordt van een stressvol leven. We kunnen vaak niet kiezen of en welke stress we ervaren in ons leven, maar wel hoe we er mee omgaan. Geen stress in je leven is niet realistisch. En we zijn zelfs niet gemaakt om geen stress te hebben. Zonder stress geen groei.
Een eenvoudige gedachtengang is stress zien als een opportuniteit om te leren en te groeien. De mogelijkheid om te leren van stress zit ingebakken in de biologie van de stressrespons. In de uren na een sterke stressrespons is je brein bezig zichzelf aan te passen om de ervaring te onthouden en er van te leren. Stress laat een blauwdruk achter in je brein die ervoor zorgt dat je de volgende keer er makkelijker mee om kan gaan. Psychologen noemen het proces van leren en groeien door een moeilijke ervaring een stressinenting. Die ervaring beleven geeft je lichaam en geest een stressvaccin.
Daarom is oefenen op stressvolle situaties een veel gebruikte tactiek voor NASA astronauten, hulpdiensten, atleten en anderen die moeten presteren onder hoge druk.
Crossfit maakt je mentaal sterker
Je kan zelf ook je stressrespons trainen. Crossfit is daar een ideale sport voor. Het maakt je niet alleen lichamelijk maar ook mentaal sterker.
De Cross-Stressor Adaptation Hypothesis is de idee dat wanneer je intentioneel je lichaam aan stress blootstelt met zelfgekozen activiteiten, zoals sport, je de fysiologische stressrespons activeert. Die intentionele activatie traint het lichaam om beter met stress om te gaan. Crossfit helpt je om te leren met stress om te gaan, thuis, op het werk en in het algemeen.
“Lack of activity destroys the good condition of every human being, while movement and methodical physical exercise save it and preserve it.” — Plato
Een workout in de box leert je dus veerkrachtig te zijn en uitdagingen stap per stap aan te pakken. Als je weer een WOD overleefd hebt, is wat het leven jouw kant op smijt weer iets makkelijker om mee te dealen. Het wetenschappelijk bewijs rond de positieve effecten van lichaamsbeweging op fysieke en mentale toestand is ook overweldigend.
Een studie van de Rand Corporation in 2013 bij de United States Air Force toonde aan dat regelmatige fysieke activiteit depressie kan afwenden. Skead en Rogers bestudeerden in 2016 een groep Australische rechtenstudenten met veel stress. Ze vonden dat hogere frequentie en intensiteit van sporten leidde tot fysiek en mentaal gezondere studenten die ook beter konden onthouden. Een derde studie van Armstrong en Oomen-Early toonde aan dat fysiek actieve mensen drie keer minder risico op depressie hebben dan inactieve mensen.
Bovendien daalden symptomen van depressie meer bij meer fysieke inspanning. En sport waarbij sociale connectie gepromoot werd, leidde tot minder fysiologische stress. Fysiologisch kunnen we zeggen dat sport de juiste hoeveelheden chemische stoffen in onze hersenen produceert om letterlijk gezond van geest te blijven.
Het menselijk lichaam reageert op inspanning en sport door twee chemische stoffen af te geven, dopamine en serotonine. Dopamine stuurt verschillende processen aan in je lichaam en brein. Eén er van is je humeur en je gevoel van beloning en plezier reguleren. Serotonine zorgt voor een gevoel van geluk. Regelmatig sporten zorgt ervoor dat deze twee stoffen vrijgegeven worden. Dat gaat depressie en andere mentale problemen tegen.
Anderzijds bouw je zeker door Crossfit mentale weerstand op. Aan veel workouts wil je nog niet eens beginnen als ze op het bord staan. Maar in de les leer je die WODs plannen en strategisch uitvoeren. Je leert korte breaks in te lassen en consistent te zijn zonder te veel aan het einde van de workout te denken, stap per stap dus. Dat zijn dezelfde onderdelen die je bij weerbaarheidstraining terugvindt, maar nu dus in de praktijk, met een brein dat zich gaat aanpassen dankzij de fysiologische stressrespons.
Weerbaarheid
Weerbaarheid gaat over emotionele kracht en uithouding. Het is het vermogen een obstakel tegen te komen en daar mee om te gaan, het te overwinnen of je aan te passen. Hoe weerbaarder je bent, hoe meer je allerlei situaties aankan. Het is een karaktertrek die je kan trainen, een vaardigheid. Net zoals je double unders of muscle-ups traint. In een omgeving waar je dat veilig kan doen voor als je het echt nodig hebt. Functional fitness for the mind. Je kan leren omgaan met obstakels en leren doorzetten. Naar de box gaan en jezelf regelmatig uitdagen maakt je weerbaarder.
Dat is wetenschappelijk onderbouwd. Onderzoek en eigen ervaring (we hebben het allemaal meegemaakt, dat moment van ‘waarom doe ik dit ook alweer?’) toont aan dat als je inspanningsniveau stijgt tot het moment waar het anaerobe systeem de meeste energie levert, je emotioneel meer negatief reageert. Hoe meer inspanning, hoe meer angst, stress en weerstand. Tijdens fysieke inspanning ontstaat pijn als je te veel melkzuur opbouwt. Bijproducten van je inspanning, zoals melkzuur en CO2, zorgen ervoor dat pijnreceptoren in je lichaam aan gaan. Je lijf staat in brand. Je voelt pijn en ongemak, en hebt een negatief gevoel. En op een bepaald moment begin je te denken aan opgeven, minder reps doen, gewicht te minderen, … Omdat Crossfit een heel hoge intensiteit vraagt, ga je die emoties en gedachten zeker ervaren. Maar met de juiste coaching leer je je daar door te slaan en door te gaan ondanks die emoties en gedachten. Never quit. En als je dan toch de WOD afwerkt, gaan je hersenen weer aan de slag om die ervaring te verwerken. Een cognitieve herstructurering. Een regel vormt zich in je hoofd: “Het ziet er misschien hopeloos uit, maar ik red het wel.” Moeilijke momenten doorspartelen geeft je meer vertrouwen om dat in de toekomst opnieuw te doen. En elke keer word je mentaal een beetje sterker!
Een van de beste manieren om met stress om te gaan is dus sporten. Na een workout voel je je fysiek en mentaal beter. En de fysiologische stressrespons zorgt ervoor dat je beter met stress leert omgaan, elke keer een beetje meer. Een gezonde geest in een gezond lichaam. Dat is geen onzin, een gezond lichaam zorgt zelfs voor een gezonde geest.
CrossFit workouts zijn ideaal daarvoor. Uitdagend, understatement van de dag. Week na week blijven komen is een training op zich. Je werkt aan je mentale kracht. Elke keer dat je eigenlijk geen zin hebt maar toch opdaagt, is een stap vooruit voor je brein. Elke keer dat je een WOD afmaakt, sta je steviger in je schoenen (mentaal toch). Met dank ook aan je mede-crossfitters, want de connectie met hen maakt het net iets makkelijker om vol te houden. En de peer pressure natuurlijk
